Yeni iş modelleri (TURKISH)

Yeni dünyada yönetim: Yeni işe alım modelleri ve sanal organizasyonlar
 
Global sermayenin akışkanlığının artması, dünyada risk alma iştahında olan ve bunun sonucu ciddi karları elde etmiş büyük küçük başarı hikayesinin varlığı ve Çin gerçeği. Bütün bunları hızlı bir biçimde bir araya getiren global telekom mobil, internet, ve yerel ağ şebekeleri. Profesyonel ve sosyal insan siloları ve satın alma teknolojilerindeki gelişim. Ve bunların da ötesinde ve bunlarla birlikte, sipariş zincirlerinin elektronik gerçek zamanlı dünyaya dağıtık iş ortakları aracılığıyla gerçekleştirilmesi ve üretim zincirinin dağıtık olarak çalıştırılması imkanı... son on yılın gerçekleri. Bu yapıların sağlıklı çalışmasını öğrenmek bazen firmalara pahalıya patladı, örneğin Boeing Dreamliner 787 üretimini dünya çevresindeki 379 iş ortağından sağladığı malzemeyi bir araya getirmek suretiyle üretiyor, ancak ilk üretimin bitirilmesinde bu malzemelerin bir araya getirilmesinde ciddi sıkıntılar yaşandı. Fiziksel üretimin alt üretim firmalarından sağlanması nerede ise son yüz yıldır sıkça kullanılan bir yöntem, son elli yılda Çin'in sağladığı ekonomik imkanlarla vazgeçilmez bir iş modeli olarak dünyaya damgasını vurdu. Offshoring (dışsatınalma ile mal ve hizmet temini) firmalara ciddi imkanlar getirdi, ülke ekonomilerine artı ve eksi etkileri tartışıla dursun ülkemizde de çokça uygulama alanı buldu.
 
Detaylı olarak değinmek istediğim işin hizmet sektörüme uygulanış şekli ve bunun yarattığı imkanlar. Hizmet sektörüne uygulandığında yeni bir çalışma sistematiği ortaya çıkıyor. Çalışanlar kendi yapacakları iş için ayıracakları zamanı seçmekte özgürleşiyor, şirketler kapasitelerini iş yüküne göre hızlıca arttırıp azaltabiliyor,  az  bilgi birikimi ve tecrübe gerektiren işler pahalı iş gücünün omzundan dünya çapına dağıtıkucuz iş gücüne aktarılabiliyor, geleneksel iş pazarı kanun ve kurallarının sınırlayıcılığı hızlıca bertaraf edilebiliyor, gelişmekte olan ülkelerdeki iş gücü sanal olarak dolaşım imkanı kazanıyor. Bütün bunların ötesinde değer zincirinde doğru yere konumlanmış olan firmalar  çok hızlı bir şekilde değeri kendi üzerlerinde toplayabiliyor ve firma değerine dönüştürebiliyor. Yaratılmış olunan hizmet sürecini hayata geçirdikten sonra satış sürecinde de benzer bir offshoring modeli devreye giriyor. Hedef pazarda örneğin bir yazılım ürününün en doğru pazarlanması için de yine offshore kaynaklar o pazara özelleşmiş yaratıcı ajanslar ve satış kanalları kullanılıyor.
 
Offshoring’in bir başka uç boyutu da crowdsourcing , yani halk yığınlarına işin yapısal olarak planlanmış olarak aktarılması. Dünyanın en büyük ansiklopedisi wikipedia en bilinen crowdsourcing uygulaması.  Topcoder 2001 den beri hayatta ve yazılmasını istediğiniz program parçalarını yarışma ortamında hayata geçirmenizi sağlıyor. Freelancer ile iş paketçiklerinizi iyi bir tasvir ve ödemeyi düşündüğünüz fiyat önermesi ile yaptırabiliyorsunuz. İşi yapmaya talip olanlar ise size gelip kendi fiyat tekliflerini sunuyorlar. Siz de daha önce yaptıkları işlere müşterilerinin verdiği yıldızlara bakarak karar veriyorsunuz kimle çalışacağınıza. Tek yapmanız gereken ücretsiz bir hesap açmak ve işiniz doğru tasvir etmek.  Castingwords ile elinizdeki herhangi bir metni bir başka dile çevirttirebilirsiniz ve işin güzel yanı tercümenin onlarca kişinin elinden geçerek rafine edilmesi.
 
Ürün ve hizmet yaratım süreci eskisine kıyasla çok daha komplike ve o derece de hızlı , ucuz ve global. Şirketinize değer katacak iyi bir fikriniz varsa, tamamen sanal bir organizasyon ile dünyanın en iyi yeteneklerini kullanarak , bir ürün ve hizmete dönüştürebilirsiniz.  Tarif edilebilir iş paketlerine bölmek ilk aşama, sonra onlarca türevi olan yukarıda bahsettiğim iş paketi satışı gerçekleştiren çevrim içi pazar yerinden bu paketleri gerçekleştirecek kabiliyetli uzmanları projenize çekmeniz gerekiyor, çıktıları kalite kontrolünden geçirdikten sonra iyi bir entegrasyon ve ürününüz hazır.
 
Eski dünya da yönetimin zorlukları bildik ve tanıdıktı. Herhangi bir sıra gözetmeksizin yönetim , motivasyon , eğitim , işe alım , oryantasyon. Ücret belirleme , vs. Yeni dünya ise biraz daha karışık. Yeni ürünümün ne kadarını içeride ne kadarını dışarıda yapmalıyım. Ne kadarı satın alma ve ne kadarı işe alım ve iç kaynakla yapılabilir. İç ve dış kaynakların entegrasyonu ve harmonizasyonu nasıl olmalı... Yeni dünyada yöneticilik daha fazla boyuttan bakabilmeyi ve daha esnek olmayı gerektiriyor.